Քառասնից Մանկանց վանք

Դեբեդ կիրճի աջ ափին՝ Դսեղ գյուղից ոչ հեռու, գտնվում են 13-րդ դարի Քառասնից Մանկանց վանական համալիրի ավերակները: Գտնվելով Թախտեր կոչվող կիրճի տարածքում `այս վանքը կառուցվել է 1241-1256 թվականներին: Ըստ հիմնական եկեղեցու ճակատային պատին պահպանած արձանագրության, այն օծվել է 1256 թվականին Հաղպատի վանահոր կողմից: Վանքի անսովոր անունը կապված ​​է Սեբաստացի քառասուն սրբերի ավանդազրույցի հետ:

Դրա համաձայն 4-րդ դարում հռոմեական բանակի 40 երիտասարդ զինվորները մեղադրվում էին քրիստոնեական հավատքին հետևելու մեջ, ինչի համար նրանք խոշտանգվում և նահատակվում են: Պատմությունը վկայում է, որ 40 երիտասարդների նահատակությունից որոշ ժամանակ անց հետապնդումներից խուսափող մի շարք քրիստոնյաներ բնակություն հաստատեցին Դեբեդի կիրճի լանջին և կառուցեցին այս եկեղեցին:

Մեկ այլ լեգենդի համաձայն, 17-րդ դարում 40 երեխա պատսպարվել են վանքում՝ թաքնվելով զավթիչ թշնամուց: Երեխաներին երբեք չեն գտել: Ժամանակը, ցավոք, չխնայեց այս համալիրը, և շատ քիչ մասերն են հասել մինչև մեր օրեր երբեմնի աշխույժ կրոնական համայնքից։ Հուշարձանը բաղկացած էր գլխավոր եկեղեցուց, մատուռից, վանական խցերից, գերեզմանատնից և այլ կառույցներից: Տարածքում մինչ օրս կանգուն են մի շարք խաչքարեր:

Դսեղի Քառասնից Մանկանց վանք հեշտությամբ հնարավոր է հասնել գյուղի կենտրոնից՝ հետևելով գծանշումներին: